چہ ھمّل ءَ پیسر کہ آئی ءِ بُن پیروک نوتک ءِ ماں کلمت ءِ سر ءَ ھاکمی بیتگ ک اے کَہول ءِ مردم گیشتر نوتکی ءِ نام ءَ زانگ بیتگ اَنت کہ اشانی زِری بوجیگانی نام ھم نوتک بیتگ بزاں چہ نوتک ءَ پد آئی ءِ نام ماں کہول ءِ تہ ءَ نام کپتگ ءُ آھانی پجّار جوڈ بیتگ۔۔۔ آ زمانگءَ بگر تاں ھمّل ءِ دور ءُ باریگاں کلمت ءَ یک وشّ ءُ وشھالیں باریگے گوازینتگ ادا ھرپیمیں کار ءُ بار بیتگ بزاں یک ھسابے کلمت ھمے زمانگ ءَ بلوچ زِر ءِ بندِنانی مرکز ءُ بُنجَل بیتگ۔ بلے چہ ھمّل ءِ ناکو شاھی بِِنگَو ءِ مرگ ءَ پد کلمتی دو گروپانی تہءَ بھر بنت چوش کہ لھتیں کلمت ءِ تیاب ءَ نِندوک بنت ءُ دگہ بُرّے ماں ٹھٹّہ ءِ تیاب ءَ جھمنند بنت دویں یکیں کُٹم ءِ رَندپد بنت ءُ یکیں پیروک ءِ نماسگ بنت۔
شاھی بِنگَو کہ اے قبیلہ ءِ سردار بیت چرائی ءِ مرگ ءَ پد پدا سرداری ءِ پاگ چہ کلمت ءِ نندوکیں کلمتیانی دست ءَ درکئیت ءُ ٹٹّھہ ءِ کلمتیانی گور ءَ روت پدا ھمودا کسے سرداری ءِ پاگ ءَ سر ءَ کنت کہ آ ھم نوتک ءِ رند بیت۔
داں روچ مرچیگ ءَ کلمتیانی سرداری ءِ پاگ ٹٹّھ سندھ ءِ نندوکیں کلمتیانی سر ءَ اِنت کراچی ، مکران ءُ ایران ءَ نندوکیں کلمتیاں سردار نیست ءُ آ سرداری نظام ءِ منّوک نہ اَنت البت سِندھ ءَ ٹھٹّہ ، ساکرو ءُ گھارو ءِ نیمگ ءَ نشتگیں کلمتی کہ آھاں وتی زبان یلہ داتگ ءُ سِندھی زبان ءِ گپّ جنوک اَنت آھانی گور ءَ انگت سرداری ءِ پاگ ھست اِنت۔۔۔۔
چہ شاھی ءِ مرگ ءَ پد شائر "کلمت” ءِ گوستگیں باریگ ءَ یات کنان ءَ گوش ایت۔۔۔
کلمت ھما روچ کلمت اِت
سردار ئے شاھی بِنگو اِت
شرتاں سُمائیل پیسر اَت
زھم ءِ امام ھمّل وت اِت
پَور ءِ دپ ءِ مرد توکَل اَت
شار ءُ پِڑّکو سنجر اَت
چرے شئیر ءَ ھمے پَدّر بیت کہ چہ ھمّل ءَ پیسر آئی ءِ ناکو شاھی بِنگو کلمت ءِ سردار بیتگ ءُ دومی ناکو سُمائیل بِنگو ءَ ھم راج ءِ سروکانی کُتگ ۔۔۔بلوچ تاریخ دان مولائی شیدائی وتی کِتاب "جَنّت السِند” ءِتہا ھم نبشتہ کنت کہ "چہ ھمّل ءَ پیسر آئی ءِ ناکو میر سُمائیل ءَ گوں پرتگیزیاں بازیں جنگ ئے کُتگ ءُ آھاناں پروش داتگ۔۔۔چرائی ءَ پد میر ھمّل ءَ ھم گوں پرتگیزیاں بازیں جنگ کَٹّ اِتگ انت ءُ میر ھمّل پرتگزیزانی تاچینگ ءَ سوبمند بیتگ۔ چہ ھمے جنگانی سوبیگ بئیگ ءَ پد آئی ءَ چہ پرتگیزیاں بازیں ٹوپ ئے ھم پُل اِتگ کہ آ ماں گوادر ءُ پسنی ءَ تاں انّیگ ءَ پہ یاتگار ایر بیتگ انت”۔
میر سُمائیل بِنگَو ءِ باریگ ءَ مولائی شیدائی دگہ جاگھے وتی تاریخی کتاب ” جَنّت السِند” ءِ تہ نِبشتہ کنت کہ ” میر سُمائیل یک زبردستیں کامیابیں تاجرے بیتگ آئی ءِ ماں یمن، عمان، ءُ افریقہ ءِ تیاب گوری شَہراں ابید ھِندوستان ءِ تیاب گوری شہراں ھم آئی کار ءُ باری رابطہ بیتگ اَنت۔۔۔۔میر سُمائیل ءِ بار کَشّیں بوجیگاں چہ کلمت ءِ بندن ءَ بگر داں ھِندوستان ، افریقہ ءُ عربستان ءِ تیاب گوری شہراں مال بُرتگ ءُ آرتگ”۔۔
بلے ھر وھد سُمائیل ءُ دگہ کار ءُ باری مردمانی بوجیگ پرتگیزی زِری ڈُنگانی دست ءَ پُلگ ءُ مال زپت کنگ ءُ برگ بیتگ اَنت بزاں بلوچ زِر ءَ ھر وھد ءَ پُرتگیزانی دست مانجنی یک ناں یک رنگے ءَ بیتگ میر سُمائیل ءَ مدام گوں وتی ھمراھاں پُرتگیزی جَتگ ءُ گلّینتگ اَنت گُڈّ سرا پرتگیزی بیزار بیتگ انت آھاں چار اِتگ ادا ما ھروھد ءَ پروش ورگ ءَ اِنت آھاں گوں نوتکیاں یک معاھدہ بزاں کَول بندی یے کُتگ اے کول بندی پُرتگیز ءُ کلمتی نوتکی ءِ میان ءَ کِساس شانزدھمی سدی ءِ بِنداتی دوراں بیتگ کہ چہ اے کَول بندی ءَ پد پرتگیز داں مزنیں مُدّتے ءَ بلوچ ءِ آپ ءَ ایر نہ کپتگ اَنت ءُ زِر ءِ دگہ ٹِکّاں ھم ایشاں سُمائیل ءُ ایندگہ بلوچانی مال دست نہ جتگ بزاں وتی لُٹّ ءُ پُل ئے داشتگ۔
بلے پدا ھم مُدام سرْاپ ءَ بیتگ انت کہ کُج ءَ وتی شِکار ءَ بہ کن اَنت ءُ بلوچ تیاب ءَ ایر بیا اَنت اے زمانگ ءَ چوناھا پرتگیزیانی گوں سلطنت عثمانیہ ءَ جنگ بئیگ ءَ بیتگ بلوچ زِر ءَ نشتگیں بلوچ چوش کہ مسلمان بیتگ اَنت آھاں چہ پرتگیزیاں کہ بلوچ آھاں پرنگی گوش انت عثمانی تُرک دوست تر بیتگ اَنت کہ تُرکاں مسلمانی نام پِر بیتگ پمیشکہ جاھے کہ دست ئے رس اِتگ گُڈا آھاں عثمانی تُرک مدت کُتگ اَنت پرنگی یا پرتقالی بلوچ ءَ ھچّ دوست نہ بیتگ اَنت ۔۔۔۔بازیں وھدے کہ پرتگیزی گوں عثمانی تُرکاں جنگ ءَ بیتگ اَنت وھدے ورگی آپ اِش ھلاس بیتگ اَنت آھاں لوٹ اِتگ کلمت ، گوادر یا تیس ءِ بندن ءَ پہ وشّیں آپ زیرگ ءَ بیا اَنت گُڈا بلوچاں نہ اِشتگ اَنت پرچاکہ بلوچاں چہ آھانی قبضہ گیری ءَ ھم تُرس اِتگ چوناھا ھم پرتگیزیانی نیّت پہ بلوچ تیاب ءَ نیک نہ بیتگ آھاں مدام پہ ھمے نیّت ءَ لُٹّ ءُ پُل کُتگ کہ بلوچ ءَ نزور بکنیں ءُ آئی ءِ زمین ءَ قبضو ءَ بہ کنیں, بلے ھما زمانگ ءِ نوتکی بلوچ ءُ ایندگہ بلوچ مھلوک مدام آھانی پاس ءَ بیتگ اَنت ءُ وتی اِنان اِش گور بیتگ۔
(روان اِنت)