1. او ڪوہَے سرَے مرد، منا بہ گِـند و برگـرد
بزانت:
ڪسے ڪہ دومیگا وتی جنجالا سرپد ڪنانا پہ اشارت بہ گوش اِیت ڪہ: منی حالا بہ چار و رندا ھمے ڪارا بہ ڪن.
پُـژدر:
گوش اَنت ڪہ: یڪ رندے دو مرد راہا روگا بنت.
دُزّ آھاں گر اَنت و بندیگ ڪن اَنت.
چہ ھمے دوئیں ھمراھان یڪّے تچ اِیت و ھمدا ڪوھیا سر ڪَپ اِیت.
دُزّ ھرچے ڪن اَنت آ مرد جھـلا ایر نہ ڪَپ اِیت.
ڪوہَے سر ڪپگ پہ دُزّاں گـرْان بیت.
دُزّ چہ تتڪگیں مردَے زھرا ھمے داشتگیں مردا سڪّ جن اَنت کہ تاں تئی ھمراہ جھـلا نئیت ما ترا مدام ھمے پیم لٹّ جنیں.
گڑا مرد وتی ھمراہا ھمے پیم گـوْانڪ جنت “او ڪوہَے سرَے مرد، منا بہ گِـند و برگـرد “.
2. پس چارینی و مُـلّائی نہ بیت
بـزانت:
ھـر ڪارا وتا وھـدے ھست، پہ اِشتاپی علم حاصل ڪَنگ نہ بیت.
پُـژدر:
گوش اَنت ڪہ یڪ شوانگے وانـگَے حُـبّ پاداَتڪ.
آئیا وتی پس میتگَے نزیڪّا یلہ دات اَنت و وت ھـمدا مُـلّا گورا پہ وانـگا شُـت.
وھـدے وانـگ بنداتی ڪُت، دلگوشی گیشـتر پسانی نیمـگا اَت.
چار اِتی تاں دیـر بیـگ اِنت مُـلّا تاں چُڪّاں بہ وانین اِیت و منی باریگ بئیت انچکا منی پس یڪے ڈگارا رو اَنت.
گوں مُـلّائا گوشتی: ” منا زیت سبڪ دئے ڪہ منی پس ڈگارا رپت اَنت.”
مُـلّائا جوابا گوشت: ” تو برو، پس چارینی و مُـلّائی نہ بیت.”
3. تولگ ھـر شپا ھُـولّاس اَنت بلے حلواہ نہ لوٹ اَنت
بـزانت:
ھر ڪسی وتی جتائیں لوٹ بے اَنت، ھر نگیگے جتائیں توجیلے.
پُـژدر:
بادشاھے زمانگا ھمڪ شپ پادشاہَے میتگَے ڪش و کِـرّاں تولگاں ھُولّاس اِتگ اَت.
چہ تولگانی بازیں ھُولاسگاں بادشاہ پریشان بیت اَت.
یڪ روچے پادشاہا وتی وزیر لوٹائینت و جُست گپـت” اے تولگاں چون اِنت ڪہ ھُولّاس اَنت.”
وزیرءَ پسہ دات ڪہ” تولگ شدیگ اَنت ”
پادشاہءَ گوں حیرانی گوشت” گڑا پرچہ حلواہ نہ ور اَنت؟ “
4. چو تاجر پیمّازیا مہ ڪن
بـزانت:
بـے سریں ڪارَے ڪنگا ڪہ آئی آسر تاوان بیت.
پُـژدر:
اے بتلَے قصہ اے پیما اِنت ڪہ یڪ سڪّیں لالچی ئیں تاجرے ھست اَت.
وتی پیمّازی چِـت و بـرت امبارا چیری دات اَنت ڪہ وھـدے ملڪا پیمّاز ھلاس بنت.
ھما وھـدا ڪشّان و بہـا اِش ڪناں آ وھدا نہـادی گیشـتر بیت.
وھـدے مزنیں مُدتے پد مرد امبارا شُـت ڪہ پیمّازاں ڪشّاں دیستی تاں پیمّاز دراہ پیس اِتگ اَنت ابید پیمّازانی بـدیں بو دگہ ھـچّ نہ منتگ.
5.چیزے وت تتڪان و چیزے بـراتانی ڪمک بیتگ
بـزانت:
مردمے ڪارے سرا بہ ڪپ ایت و ھما ڪارَے تہا دگرے دست ھم مان بہ بیت.
پُـژدر:
گوش اَنت ڪہ: یڪ ڪُچکے باز شدیگ اَت و چہ وتی میتگا سڪّ شزاریگ اَت.
یڪ روچے گوں ایندگہ ڪُچڪاں گوشتی ڪہ: من دگہ میتگے رواں و اودا ھـڈّ مـڈّے چن آوراں بلڪہ گھتر باں ادا وَ نی شُد ڪُش اِیت.
ڪُچڪ شُـت و چہ روگا پد آ جلدی پدا واتر اَتڪ ایندگہ ڪُچڪاں دیست جُست اِش گِپت: ھاں باریں ھال ڪن تو گوشت من دگہ میتگے روگاں جلدی واتر بیت ئے؟
ڪُچڪا پسّو دات ڪہ: روگا وَ من شتاں بلے زیت پدا وتی ملڪا رسگَے سبب ایش اِنت ڪہ: یڪّے وَ من وت تیز و تیار اِتاں دومی منی دگہ براتیں ڪُچڪاں منا ڪمڪ ڪُت و تاچیناں تاچیناں تاں ادا سر کنائینت.
6.اِستار درآتڪگ آخری، شاما نہ داتـگ ظاھـری، بنگو دلیڪیم نہ بیت
بـزانت:
مردمے ڪہ پہ چیزے دلمانگ بہ بیت و ھما چیز تاں آخر وھدا ھم مہ رس اِیتی.
پُـژدر:
گوش اَنت ڪہ یڪ بـنگـو نامیں سوداگرے روت شھرا پہ سوداگریا گڑا ھمودا شپا مردے گورا مـھمان بیت.
شامَے وھدا شام نئیت.
بـنگـو نند اِیت و ودار ڪَنت ڪہ انّی ناں اّنی مرد گوں شاما ڪَیت، بلے مرد روت وتی لوگا وپس اِیت و پدا پہ بـنگـو شامے نئیت.
بـنگـو نند اِیت تاں آخری اِستار در ڪَیت و ظاھـر ڪنت، نی بـنگـو زانت ڪہ منی شام نئیت گڑا ھمے وڑ گوش اِیت:
اِستار درآتڪگ آخری، شاما نہ داتـگ ظاھـری، بنگو دلیڪیم نہ بیت
7. بہ چـار، بہ چـنڈ، بہ گِـند و بہ نِـند
بـزانت:
اے بتل پـژدری قصہ چوش اِنت ڪہ یڪ درامدیں مردے پہ سوداگری یا باریں پہ دگہ ڪارے مدام یڪ میتگے رو آ ڪُتگ اَت.
آخرا آ ھمے بازارَے مردماں ڪم ڪم پجّـاروڪ بیت، بلے مردماں آ شرّی سرا نہ زانتـگ اَت و آئیا ھم شرّی جاہ نیاورتـگ اَت اَنت.
یڪ روچے وتی گواجاری پہ ھمے مردماں آورت.
ھمے میتگَےیڪ داناگیں ڪماشے اے خـبر اِشڪُت آئیا ھمے درامدیں مردڪ وتی گْورا لوٹائینت و گوں آئیا گوشتی: ”شر بہ چار، گچین بہ ڪَن و نی پہ زاماتیا گواجار بہ بر، اگاں سیر و سانگ لوٹَے شیوار بہ بئے انچو وت سرا دور مہ ڪن.
8. پہ تَوِی نہ منّ اِت، پہ من سَری، سُرینـت
بـزانت:
چیزے ڪہ مردما پہ دگرا دوست مہ بیـت و پہ وتا دوستی بہ دار اِیت.
پُـژدر:
گوش اَنت ڪہ یڪ مردے دگہ مردمے پہ وتی زاماتے واستا کاسد ڪُت و دیم دات.
وھـدے ربّـالڪار شُـت و مردَے خـبری دات.
جنڪَّے پتا نہ من اِت و پھڪا پھڪا جواب دات.
ربّـالڪارا ھما مرد باز ساڑ اِت و توصیف دات بلے جنڪَے پت ھـچ پیما راضیگ نہ بیت.
گُڈ سرا ربّـالڪارا وتی خبر دات.
جنڪَے پتا سَر سُرینـت و گوشتی ترا زیراں.
ربّـالڪارا ھـچ نہ گوشت و پاداَتڪ و ھما مردَے گورا شُـت.
آ مردا حال جُست ڪُت اَنت.
ربّـالڪارا پسّہ دات” پہ تَوَی نہ منّ اِت، پہ من سری سُرینـت “
9. آپ مـاں دپا، ڪودڪ زیـر پـا
بزانت:
وھدے مردما ساہ زیر اِیت چہ دوست تریں چیزا ھم سرگوْز اِیت
پژدر:
گوش اَنت یڪ رندے جنینے وتی ڪودڪیں چُڪا یڪ ھاریں کَوریا ماندات ڪہ بہ گوز اِیت.
ھارَے وھدا ڪَورَے آپ باز اَت وھدے ڪہ آئی دل بندا رس اِت چڪے کوپگاں ڪُت، وھدے آپی ڪہ گُٹا رس اِت چڪی سرءَ ڪُت
انـچوش ڪہ آپی دپا رس اِت ساہی گَـٹ اِت دگہ ھچ راہ و در نیست اَت چُڪ زُرت و پادانی چیری ڪُت.
وھدے چہ آپا در ڪپت دیست ئِـے تاں چڪ مُـرتگ گوشتی: “آپ ما دپاں ڪودڪ زیـر پا”.
10. شاھو اِنت ڪہ ماھو اِنت
بزانت:
ڪسیا ڪہ وتا نام و جاھے مہ بیت و دگرے پُشتا نام بہ ڪشّ اِیت.
پُـژدر:
اے بتلَے پُشتی قصّہ ھم گوں شہداد و مہنازَے داستانا ھـمـگـرنـچ اِنت.
وھـدے شہدادا وتی گـرانـمـہـزبـیـں جن مہنازَے سوناں دنت
گڑا مہناز پہ وتی پت و براتانی میتگا روت.
چہ آئی روگا پد شہداد چہ وتی ھستیاں ڪپ اِیت.
آئی لوگَے دپا مہمان و رھگوزیانی رو آ ڪم تـرّ اِیت.
شاری نابودے سببا شہداد ڪسا لوگ دپی سلاھے ھم جت نہ ڪنت.
مزن نامیں شہدادَے نام و توار روت و گار بیت.
ھما زمانگَے یڪ داناگیں ڪماشے گوش اِیت” شاھو اِنت ڪہ ماھو اِنت“
بزاں شہداد آئی مہنازیں جنا نامدار
ڪُت بیتگ بـے مہنازا شہداد نیست اِنت.
